"Na mijn studie geschiedenis aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam kreeg ik daar een aio-plaats aangeboden. Ik mocht vier jaar lang onderzoek doen, een beetje onderwijs geven én een proefschrift schrijven over armoede en armenzorg in zeventiende-eeuws Delft. Dit vond ik erg leuk om te doen, maar ik merkte wel dat het werken aan zo'n lange termijn-opdracht niet altijd mijn voorkeur had. Toen mijn promotie in zicht kwam, heb ik dus ook goed nagedacht over wat ik hierna zou willen. Ik besefte dat het doen van historisch onderzoek én het schrijven daarover mijn grote passie was.

Het werken aan een universiteit was daarbij voor mij niet per se noodzakelijk. Ik vond het ook leuk om mijn onderzoeksresultaten te vertalen naar een wat groter en diverser publiek. Wellicht zou het lukken om een eigen historisch onderzoeksbureau op te starten? Dan kon ik het werk doen dat ik graag wilde, maar behield ik ook mijn vrijheid.

Tijdelijk
Daar speelde ook bij mee, dat onze kinderwens sterk groeide in die periode. Een bedrijf aan huis zou een en ander vast een stuk eenvoudiger maken. Eenmaal op dit spoor terechtgekomen, kreeg ik via-via al snel een eerste opdracht. Ik mocht een algemeen historisch boek schrijven over het wel en wee van de diverse weeshuizen die Nederland had gekend. Een hartstikke leuke opdracht, die mij nadien ook nog eens veel publiciteit opleverde en ook weer een grote nieuwe opdracht. Historisch Onderzoeksbureau Tijdelijk was een feit!

Inmiddels was onze kinderwens in vervulling gegaan. Het weeshuizenboek heb ik grotendeels geschreven in de periode dat ik van Hanna in verwachting was. Met een bolle buik en een tas vol crackers en kruidenthee ging ik op archiefbezoek of interviewde ik betrokkenen. Eenmaal thuis kon ik heerlijk rustig achter de computer alle gegevens verwerken. Wilde ik even een dutje doen, dan was dat ook geen probleem. Dit beviel prima.

Ook in de periode daarna lukte het zeer goed om mijn werkzaamheden te combineren met het wel en wee van een klein meisje in huis. Waar we vooraf bedacht hadden dat Hanna drie dagen per week naar de kinderopvang zou gaan, besloten we al vrij snel dat twee dagen meer dan genoeg zou zijn. Zo had mijn partner zijn papa-dag en ik twee mama-dagen, waarop ik tijdens de middagslaapjes ook best nog wel wat kon werken.

Weeshuis
Zeker in die eerste periode was Hanna vrijwel altijd thuis. Er was een enorme wachtlijst bij de kinderopvang, iets wat we eigenlijk niet zo'n ramp vonden. Ze is vanaf een half jaar voor één dag in de week gegaan en vanaf haar eerste verjaardag voor twee dagen in de week. Nu ze niet meer zoveel slaapt overdag heb ik die twee dagen ook echt wel nodig, samen met de dag die mijn partner voor zijn rekening neemt. Werken met Hanna erbij doe ik eigenlijk nauwelijks. Zeker als ik moet schrijven, heb ik mijn concentratie echt wel nodig. Soms lees ik m'n e-mails alvast uit of doe ik wat administratief werk met Hanna erbij; er staat dan ook een koffertje met wat speelgoed op mijn werkkamer.

Momenteel werk ik dus in ieder geval drie volle dagen per week, meestal aangevuld met enkele uren in de middag en avond. Mijn werkzaamheden zijn zeer divers. Ik werk in opdracht voor tijdschriften, gemeentes en/of instellingen. Zij huren mij in om een historisch onderzoek te verrichten en om daar verslag van te doen. Zowel het onderzoek als het resultaat kan heel divers zijn. Het onderzoek kan gebaseerd zijn op archiefmateriaal, literatuur, maar ook op interviews met direct betrokkenen. Zo heb ik vorig jaar een jubileumboek voor het Weeshuis der Hervormden in Schiedam afgerond. Deze instelling bestaat in 2005 maar liefst 400 jaar. Met behulp van het uitgebreide archief van dit weeshuis schreef ik een boek over de veranderingen in de zorg voor wezen en kinderen in die vier eeuwen.

In het najaar van 2005 verschijnt van mijn hand een boek over Carel Quina bij uitgeverij de Walburg Pers, getiteld "Door het land van de Sultan. Carel Quina’s pelgrimage naar Jeruzalem 1668-1671". Dit was een zeventiende-eeuwse Amsterdammer die in 1668 naar Jeruzalem vertrok. Hij reisde over land, dwars door het Ottomaanse Rijk, en legde zijn belevenissen vast op papier. Het is een bijzonder verslag, omdat maar weinig zeventiende-eeuwers naar het Heilige Land reisden en omdat Carel Quina een ongebruikelijke route koos. De meeste pelgrims reisden via Italië en namen dan in Venetië de boot. Quina koos echter voor een route over land, waardoor hij een uniek beeld kon schetsen van het leven en reizen in het – voor veel westerlingen – indertijd nog exotische en onbekende Ottomaanse Rijk. Zijn reisverslag vormt de basis van mijn onderzoek.

Daarnaast hield ik mij dit jaar bezig met een buurtonderzoek in Delft: de Poptahof. Dit is een wijk die eind jaren vijftig gebouwd werd, maar nu reeds drastisch vernieuwd zal worden. Het Gemeentearchief heeft mij gevraagd de historie van die buurt vast te leggen. Hiertoe probeer ik zoveel mogelijk (oud)buurtbewoners te spreken, maar gebruik ik ook archiefmateriaal, krantenknipsels, oude foto's e.d. Dit onderzoek heeft geresulteerd in een boekje, een website met alle foto's en een serie artikelen in een lokale krant.

Mond-tot-mond reclame
Zowel partner als dochter zijn zeer content met mijn bedrijf. Ik ben immers zeer flexibel, kan altijd even bijspringen als het nodig is en (ook wel prettig) kan er inmiddels een redelijke boterham mee verdienen. Dat Historisch Onderzoeksbureau Tijdelijk zo'n succes zou worden, had ik vooraf niet durven dromen. De arbeidsmarkt voor historici is nooit riant geweest, maar ik wilde het gewoon graag proberen. Aangezien mijn aanstelling aan de universiteit toch afliep, kon ik dat vrij eenvoudig en risicoloos doen. Ik hoefde immers geen baan op te zeggen en investeringen waren ook nauwelijks nodig: een werkplek met computer had ik al. De eigen telefoonlijn, fax en laptop kwamen er later bij.

Aan specifieke promotie heb ik nog niet zo heel veel gedaan; tot nu toe heb ik de meeste opdrachten via mond-tot-mond reclame verworven. Uiteraard sta ik wel in de telefoongids, strooi ik zoveel mogelijk mijn visitekaartje rond en heb ik sinds kort een eigen website.

In 2005 is onze tweede dochter geboren: Lieke. Ik heb nu dan ook lekker zwangerschapsverlof. Heerlijk om te zien dat mijn verhaal dan juist nu verschijnt. Wie weet wat het aan acquisitie nog oplevert!

Historisch Onderzoeksbureau Tijdelijk
dr. Ingrid van der Vlis
Emmastraat 88
3134 CM  Vlaardingen

www.tijdelijk.info